1. Iedereen doet mee

Apeldoorn heeft relatief meer inwoners met een maatwerk arrangement WMO dan gemiddeld in Nederland en andere grote gemeenten. Dit is mede te verklaren door de relatief hoge vergrijzing in onze gemeente.

Ten opzichten van 2021 is er sprake van een verdere stijging van het aantal cliënten. Dit wordt met name veroorzaakt door de voortzettende toename van het aantal inwoners met Huishoudelijke Hulp. Deze stijging wordt in de gepresenteerde cijfers iets gedempt door uitstroom / overgang van inwoners met een arrangement naar de Wlz (overheveling GGZ).

De kostenontwikkeling over de jaren heen is een gevolg van ontwikkelingen in de tarieven (de prijs per uur huishoudelijke hulp) en een ontwikkeling in de zorgvraag (het aantal uur dat wordt ingezet voor huishoudelijke hulp). In 2019 zien we een forse stijging van de kosten als gevolg van de invoering van het abonnementstarief (geen inkomensafhankelijke eigen bijdrage). In 2020 is het effect van Corona duidelijk zichtbaar en is er in de kosten vrijwel geen groei te zien. Het aantal inwoners met HH is echter eind van dat jaar nog altijd met ruim 10% gestegen. In 2021 neemt het aantal cliënten verder toe. Eind van het jaar is het aantal inwoners met HH met t.o.v. 31/12/2019 met 20% gestegen. Bij de kosten is deze stijging vrijwel niet zichtbaar. Oorzaken daarvoor zijn:

•   Lagere gemiddelde kosten per cliënt: effect van ingezette maatregelen en Corona (minder gebruik door de cliënt of minder aanbod door aanbieder, bijvoorbeeld door uitval van personeel)
•   Wachtlijsten waardoor de volumegroei zich pas laat in het jaar vertaald in hogere kosten
•   Afname van het aantal inwoners met het product Regie op gestructureerd huishouden.

De kostenontwikkeling over de jaren heen is ook hier een ontwikkeling in de tarieven en een ontwikkeling in de zorgvraag. Per onderdeel is de analyse als volgt:

Begeleiding individueel
In de jaren 2017 t/m 2019 zagen we een forse stijging van het aantal cliënten (gemiddeld 5% per jaar) en de daarmee samenhangende kosten. In 2020 zien we de kosten t.o.v. 2019 verder stijgen met
€ 0,5 miljoen (3%). Ten opzichte van 2020 zijn de kosten in 2021 gedaald met € 0,7 miljoen. Voor een belangrijk deel wordt dat verklaard door de verwerking van een mutatie over 2020 (€ 0,6 miljoen). Daarmee liggen de kosten in 2021 op vrijwel hetzelfde niveau als in 2020. Dat de kosten in 2021 niet verder zijn gestegen, kent de volgende oorzaken:

•   In maart 2020 is de maatregel “het Andere Gesprek” geëvalueerd. Uit deze evaluatie bleek dat de verzilverde indicatie per cliënt door dit gesprek daalde met gemiddeld zo’n 20%. Dit percentage bleek hoger dan waarmee in de taakstelling rekening was gehouden. Met het huidige cliënten bestand is dat een bedrag van € 0,4 miljoen. Ook hier leidt Corona echter tot enige nuance: ook terughoudendheid in de afname van zorg c.q. het niet beschikbaar zijn van personeel kunnen redenen zijn van de gemiddeld lagere kosten.
•   Wachtlijsten zorgen ervoor dat de instroom van cliënten meer geleidelijk over het jaar is c.q. deels nog niet in de cijfers zichtbaar is.

Begeleiding groep
In de jaren 2017 t/m 2019 zien we ook bij Begeleiding groep een groei van het aantal inwoners met een indicatie. Vanaf 2019 zet echter een daling in. Deze daling zet zich in de jaren 2020 en 2021 voort en vertaalt zich in lagere kosten. Oorzaken daarvoor zijn:

•   Door Corona is er uitval van zorg. Aanbieders mochten in bepaalde perioden van 2020 en 2021 (coronagolven) als regulier declareren maar dat heeft niet iedere aanbieder gedaan. Daarnaast is er verminderde  nieuwe instroom;
•   Er is een verschuiving van cliënten naar Apeldoorn Werkt Mee.  

Apeldoorn Werkt Mee
Apeldoorn Werkt Mee is een nieuw product in 2021. Het budget hiervoor is beschikbaar gesteld vanuit het budget Algemene Voorzieningen. In 2021 is een bedrag van € 0,8 miljoen uitgegeven. Deels is dit ook een verschuiving van cliënten van begeleiding groep.

Resumerend
De kosten stijgen tot en met 2019. Daarna zet zich een daling in. Deze daling wordt veroorzaakt door een combinatie van factoren (Inzet maatregelen, Corona). In 2021 is er weer sprake van een stijging maar die komt volledig voor rekening van het nieuwe product Apeldoorn Werkt Mee (verschuiving van kosten). Zonder deze verschuiving  liggen de kosten 2021 ongeveer op het niveau van 2020

De kosten ontwikkeling over de jaren heen betreft een ontwikkeling in tarieven en een ontwikkeling in de zorgvraag ten aanzien van woningaanpassingen, rolstoelen en scootmobielen).

Vanaf 2019 zien we een forse stijging van de kosten ten opzichte van de verantwoorde kosten als gevolg van de invoering van het abonnementstarief (geen inkomensafhankelijke eigen bijdrage) en nieuwe aanbesteding van hulpmiddelen. In 2020 stabiliseren de kosten zich, in 2021 is er sprake van een daling. Deze daling kent een aantal oorzaken:

•   Wetswijziging: (mobiliteitshulpmiddelen vallen vanaf 1-1-2020 onder de Wlz indien een inwoner in een instelling verblijf met of zonder behandeling).
•   In 2021 waren er minder kostbare woningaanpassingen. Deze voorziening fluctueert sterk tussen jaren en heeft vanwege de financiële omvang dan direct een behoorlijke impact op de totale kosten

Het rapportcijfer is in de afgelopen jaren stabiel (een 7).