Onderhoud kapitaalgoederen

De openbare ruimte is de plek waar alles letterlijk en figuurlijk samen komt; het is de plek waar mensen elkaar ontmoeten, naar hun werk gaan, spelen, sporten en ontspannen. Het is ook de plek waar ambities rondom bijvoorbeeld klimaatadaptatie, biodiversiteit en circulariteit kunnen worden gerealiseerd. De openbare ruimte vervult daarmee een belangrijke rol in onze brede welvaart. Via onze eigendommen (assets) in de openbare ruimte sturen we op de leefkwaliteit voor mens en dier. Die assets moeten allereerst functioneel en veilig zijn. In totaliteit beheren we de volgende assets, met een totale waarde van 2 miljard euro.

Veel assets lopen tegen het eind van hun levensduur. Momenteel ligt 87% tot 90% van de wegen er goed bij, maar het moment dat we deze wegen niet meer met onderhoud alleen op orde houden, komt naderbij. De omvangrijke naoorlogse groei van Apeldoorn leidt 60 tot 80 jaar later tot een grote vervangingsopgave.

In het Beheerprogramma openbare ruimte dat de gemeenteraad in januari 2021 besprak, werd uitgegaan van oplopende structurele kosten tot circa 30 miljoen euro per jaar vanaf 2030 - 2040. Ook onze ambitie om extra groen en extra bomen vraagt om investeringen en onderhoudsmiddelen. Om deze reden hebben we ook in het coalitieakkoord opgenomen dat er meer geld nodig is om het beheer van de openbare ruimte op een passend niveau te borgen in elke wijk, dorp en buurt.

Wij leggen de gemeenteraad een Strategisch Assetmanagementplan (SAMP) voor waarin de raad kan bepalen hoe moet worden omgegaan met de “knoppen” kwaliteit, geld en risico’s.

Groen is een onderscheidende kwaliteit van Apeldoorn. Het is ons natuurlijke kapitaal.

In het beheer van de gemeente merken we de gevolgen van de klimaatverandering. Er is bijvoorbeeld sprake van verdroging en wateroverlast bij hevige stortbuien. Daarnaast is er sprake van verzuring door stikstof. Dit betekent dat we extra moeten investeren in groeiplaatsen voor bomen, het totale kroonvolume van bomen moeten vergroten en stenige omgevingen moeten omvormen naar groen. Voor een deel doen we dat natuurlijk al, onder meer via Bokashi voor de bomen en de actie Steenbreek voor het omvormen naar groen.

De uitwerking vanuit het Groenplan loopt nog door in 2023. Het onderhoud en vervanging vindt plaats conform het beheerprogramma.

In 2014 is gestart met de uitvoering van de maatregelen die zijn opgenomen in het Herstelplan Wegen (fiets-, voetpaden en wegen). Mede door de extra provinciale middelen is de kwaliteit van onze wegen in de afgelopen jaren grotendeels hersteld. Vooral de asfaltwegen zijn in kwaliteit toegenomen (wat ook de insteek was van het Herstelplan).

Hiermee is de basis nu redelijk op orde. Zoals benoemd in de paragraaf “integrale openbare ruimte” voorzien we een nieuwe grote opgave voor de vroeg na-oorlogse wijken. Deze vertaalt zich naar circa 30 miljoen euro per jaar vanaf 2030 - 2040.

We zetten een deel van het budget in voor het omvormen van asfalt naar elementenverharding en een deel op specifieke projecten waar grote kansen liggen om meerwaarde toe te voegen (bijvoorbeeld een grote plus in beeldkwaliteit, veiligheid of functionaliteit). Bij dergelijke ingrijpende projecten geven we inwonersparticipatie een grotere rol. Het zijn immers de bewoners en gebruikers die echt kunnen vertellen hoe hun straat een aantrekkelijk verblijfsklimaat krijgt.
Het is belangrijk om het Herstelplan Wegen in de toekomst te verbreden. Het strategisch assetmanagementplan (SAMP) gaat hiervoor de kaders bieden. Voor 2023 staan in ieder geval de volgende wegen: GP Duuringlaan, woonstraten in Dreven Noord en De Parken, woonstraten in Ugchelen, industrieweg Dijkgraafweg, Sleutelbloem en omgeving en fietspad Kanaal Noord op het programma.”

In 2023 worden de wegen en fiets/wandelpaden conform het integrale beheerprogramma in uitvoering gebracht.

Apeldoorn zet de komende jaren sterk in op het vervangen van minder energie efficiënte armaturen door dimbare LED armaturen.
De verwachting is dat de openbare verlichting in 2030 geheel vervangen is door dimbare LED’s.
Naast het vervangen van de armaturen worden jaarlijks ook ca. 600 slechte masten vervangen door gepoedercoate masten en ca. 1000 masten geschilderd.
Met de bovenstaande werkzaamheden dragen we bij aan een mooi, aantrekkelijk en duurzamer Apeldoorn.

Het planmatig onderhoudsbudget wordt overeenkomstig het jaarlijkse onderhoud- en vervangingsplan ingezet conform het integrale beheerprogramma.

Het algemene beeld is dat er voldoende middelen zijn om de bruggen, tunnels en viaducten op orde te houden.  Er zijn geen vervangingsgelden voor kanaalbruggen en spoorviaducten. De verwachting is dat hier tot 2030 geen financiële middelen voor nodig zijn.

In 2023 worden de volgende bruggen vervangen: Mheenpark ter hoogte van de boerderij en de smalle brug vanaf het Veluws College Mheenpark naar het sportveld.
Tevens wordt er onderhoud gepleegd aan de Deventerstraatbrug en worden er op diverse bruggen, zoals de brug in het Oranjepark, nieuwe slijtlagen aangebracht.
Ook worden een aantal bruggen, zoals bijvoorbeeld de brug aan de Beemterweg en de Bruggelerbrug, opnieuw geconserveerd.

Begin 2022 is het nieuwe beleid actualisatie begraafplaatsen vastgesteld. Hierin wordt park van herinneringen, grafrechten Ambonese KNIL Veteranen en Islamitisch begraven beschreven.
Apeldoorn heeft een breed aanbod aan begraafplaatsen. Heidehof, Soerenseweg, Beekbergen, Uddel en Wenum Wiesel zijn de openbare begraafplaatsen die door de afdeling Beheer en Onderhoud beheerd worden. Wij willen dit aanbod verbreden en onderzoeken of er een natuurbegraafplaats kan worden gerealiseerd. Daarnaast willen we een plek om te herdenken toevoegen. Uitgangspunt is en blijft dat er evenwicht moet blijven tussen de kosten en de opbrengsten.
Het nieuwe beheerplan ‘begraafplaats Soerenseweg’ is inmiddels van kracht en in uitvoering.

Het jaarprogramma wordt uitgevoerd. Speerpunten van het plan zijn anticiperen op klimaatverandering door het afkoppelen van regenwater en de openbare ruimte meer geschikt maken voor de opvang van regenwater. Er wordt ingezet op het afkoppelen van 6 ha verhard oppervlak o.a. in de openbare ruimte, bij scholen en particulieren door middel van een subsidieregeling.

Samen met het waterschap wordt gewerkt aan een verdere verduurzaming van de afvalwaterketen. Een reguliere taak is het dagelijks beheer en groot onderhoud van de riolering door vervanging en reparatie.

Binnen het programma worden diverse projecten uitgevoerd. De belangrijkste zijn: maatregelen tegen wateroverlast, waterkwaliteitsmaatregelen, groot onderhoud en verbeteringen in de riolering, beekherstel en diverse afkoppel projecten. Er wordt in 2023 ook weer ingezet op het afkoppelen van verhard oppervlak  o.a. bij het omvormen of de rehabilitatie van straten.  
In 2021 is gestart met de voorbereiding van een grote opknapbeurt van straten en riolering in Ugchelen. Insteek is om hier in 2023 te starten met de uitvoering.
In het kader van het terugdringen van rioolvreemd water bij de RWZI zal in 2023 een stamriool aan de Laan van Erica (grond)waterdicht worden gemaakt door deze te relinen (het van binnenuit repareren van een rioolbuis door het aanbrengen van een nieuwe binnenwand).
Verder zal in 2023 worden gestart met de voorbereiding van de herinrichting Oude Beekbergerweg. De noodzaak om in deze straat de aansluitleidingen te moeten vervangen zijn hiervoor de aanleiding geweest.

Voor het beheer en onderhoud van verkeersapparatuur zijn contracten gesloten met diverse leveranciers. Dit geldt voor het vervangen en/of ombouwen van verkeersregelinstallaties (VRI) en het verhelpen van storingen. De laatste jaren is een start gemaakt met de vervanging door iVRI’s (intelligente Verkeers Regel Installaties). Een iVRI is een regelinstallatie die kan communiceren met voertuigen, fietsers en voetgangers. Op basis van ontvangen data en via apps kunnen kruispunten efficiënter worden geregeld. De iVRI weet hoeveel en wat voor verkeer eraan komt en is onder andere gekoppeld aan Buienradar. Met deze optie kan bijvoorbeeld bij slecht weer meer groen voor fietsers worden gegeven. Ook zijn we gestart met het geven van prioriteit van vrachtverkeer bij VRI’s zodat gewenste routes worden gestimuleerd, er minder uitstoot plaatsvindt en brandstofkosten worden bespaard.
De komende jaren worden de resterende VRI’s vervangen door iVRI’s. We hebben hiervoor inmiddels een rijkssubsidie ontvangen. Ook worden door middel van apps fietsers en vrachtwagen geprioriteerd bij verkeerslichten op bepaalde routes.
De bestaande afsluitingen van het voetgangersgebied worden vervangen door een nieuw systeem met kentekenherkenning

Het onderhoud en de vervanging wordt jaarlijkse planmatig uitgevoerd conform het integrale beheerprogramma.

De parkeerapparatuur in de parkeergarages is de laatste jaren vervangen. Parkeergarage Haven Centrum krijgt nog een nieuwe entree.
Als vervolg op de digitalisering van de parkeervergunningen, wordt er voor het straatparkeren kenteken parkeren ingevoerd zodat er geen tickets meer nodig zijn en er door de beoogde scanauto effectiever gecontroleerd kan worden.
In de fietsenstallingen wordt er een centraal camerasysteem geïnstalleerd voor meer veiligheid voor de medewerkers.

Onderhoud en vervanging verloopt via het integrale beheerprogramma.

Zoals eerder aangegeven verwijzen wij u voor dit onderdeel naar de paragraaf Vastgoed.